اهمیت دموکراسی و رسانه در مدیریت جوامع بشری
(Importance of democracy in the management of human)
در کشورهای مختلف دنیا حکومت های گوناگونی وجود دارد که دموکراسی وجه غالب آنهاست.
انسان موجودی است اجتماعی و در زندگی اجتماعی تحت تاثیر طبعیت و فطرت خویش قرار دارد و بخش مهمی از سعادت خویش را در سایه چنین کششی جستجو می کند .یکی از ارکان زندگی اجتماعی مدیریت است ؛زیرا «در اجتماع منافع و مقاصد افراد و سرنوشت اشخاص با یک دیگر ارتباط و اشتراک پیدا می کند و به خاطر هرچه مطلوبتر این ارتباط و پایمال نشدن حقوق ، تعیین وظایف، معرفی حدود و رعایت حقوق ضرورت دارد تا حق از باطل و راستی از کژی مشخص گردد .
مطالب تاریخ و تتبع در زندگی بشر، ضرورت واهمیت مدیریت را اثبات نموده است ؛ زیرا از آغاز تا به امروز در هر کجا که چند تن انسان دور یکدیگر جمع شدند، نیاز به مدیریت در رأس شان قرار گرفت .
قبل از شروع هر کاری ،رهبری و مدیریت لایق برای رسیدن به هدف الزامی است مدیریتی که عهده دار اجرای قوانین و عامل آنها باشد و به شکل قیم و نگهبان برای آن عمل کند ،تا از یک سو هم منافع مردم از بروز فساد و اعمال ، حفظ باشد و حدود احکام را دربین مردم جاری نماید .
ضرورت وجود مدیریت و رهبری در جامعه از شاخصهای اولیه عقلی است ؛ زیرا حرکت جامعه به سوی تکامل و پیشرفت های مختلف آن به دلیل رهبری و مدیریت همه جانبه و دقیق است . از ملزومات جامعه که زیست جامعه بدون آن امکان پذیر نیست «حکومت قانون است که برای تأمین اهداف الهی آفزینش و هستی ضروری است ، یکی از مواردی که همه ادیان الهی به آن تأکید داشته اند وعقل سلیم نیز آن رامی پذیرد،ایجاد نظم و حفظ آن درجامعه است.»( جهت ایجاد این اصل مهم باید شرایطی فراهم باشد که در چارچوب مدیریت و قانون خود نمایی کند .
هرگاه در جامعه مدیریت نباشد نه تنها ظلم ،استبداد و ستمگری به اوج خود می رسد بلکه از سطح بالای آن جامعه گرفته تا به پایین ترین سطح آن نه هدایتی وجود میداشته باشد ونه می توان زمینه لازم را برای اطا عت از دستورات الهی و عبادت او فراهم ساخت .
اثرات سازنده مدیریت در تمام بخشهای اجتماعی ،فرهنگی ،اقتصادی ،سیاسی و ... نمود عینی وتبلور ویژه دارد . یکی از این بخشها که ، بدون مدیریت و رهبری سالم و مؤثر و قابل استفاده نیست و یا به طور مثبت و به وجه احسن نمی توان امور اداری و پلانگذاری یک رسانه گروهی را پیش برد هماناسازمان وسایل ارتباط همگانی است .
امروزه رسانه های گروهی به قوه چارم دموکراسی و عصر نا محدود ارتباطات نامگذاری شده است که در تمام جوامع بشری به طور فزاینده ای جایگاه ، مقام و ارزشمندی خاصی را به خود اختصاص داده است . و اگر به طور مبالغه آمیز بگوییم هیچ کانونی از خانواده بدون گوش دادن خواندن و یا دیدن یکی از این رسانه ها نمی توان زندگی را آنچنان که می خواهند پیش برند.
پخش و نشر اخبار و دادن آگاهی به شکل واقعی و عینی به شیوه ساده و روشن و جامع و جذاب اطلاع دهی دقیق و همه گیر و تولید برنامه های مؤثر فرهنگی ، آموزشی و سرگرمی در جهت رشد و انکشاف جامعه بشری ، یا به طور خلاصه تبلیغ جمعی ، پروپاگندای جمعی و سازماندهی جمعی را می توان از وظایف اساسی و بنیادی رسانه های گروهی دانست و نقش انکار ناپذیر رسانه های گروهی در شکل دهی رفتار اجتماعی و توده های عظیم مردمی مسأله بدیهی و پذیرفته شده است . همچنان پیشینه ای ژورنالیزم در مطبوعات پدیده ییست از گسترده پیکار انسانهای آزاد ، آگاه ، پیشرو ، پیگیر و روشن نگر به منظور آگاهی بخشی روشن سازی ، تعلیم دهی و سازندگی در جامعه
همه موضوعات و گفتار بالایی بدون یک مدیریت سالم ، اشخاص با تجربه و مسلکی در آن خبر نگاران کار بلد ، دبیران شایسته و مسلط به علم ارتباطات و بلاخره بدون تشکیل ، پلان گذاری یا برنامه ریزی و سازماندهی دقیق و مثبت در یک رسانه ، امکان پذیر نیست .
رسانه های گروهی در عصر کنونی جایگاه و نقش وافری در جوامع مختلف پیدانموده است و یکی از مهمترین ابزار و وسیله ای برای دست رسیدن به اهداف سازمانی و نهادهای دولتی و خصوصی تلقی می شود و سازمان های رسانه ای با مقوله مدیریت آنهم از طریق مطالعه و پیدا کردن قواعد تشکیل شد . علم مدیریت علم استفاده از منابع محدود برای رسیدن به خواسته های نا محدود است . مدیریتی که افراد با توجه به معنا و تعریف مدیریت و اداره رسانه را به عهده می گیرند ، این مدیران علاوه بر داشتن هنر مدیریت ، هنر انتقال و اقناع را نیز داشته باشند .
کارشناسان رسانه ها و ارتباطات مدیریت رسانه ای را به دو بخش تقسیم نموه اند :
· مدیریت بر رسانه ها
· مدیریت در رسانه ها
· «بخش اول مدیریت بر رسانه ها است که نظام حقوقی رسانه ها را در جامعه تدوین و روابط بین رسانه ها و مخاطبان را بیان می کند . در این قسمت مدیریت نظام حقوقی و اخلاق حرفه ای رسانه ها نیز ترویج می شود و در مقام عقل کل عمل می کند؛عقل کلی که تمامی اعصاب و نظامهای رسانه ای را در کنترول دارد . مدیریت اغلب دولتی ، یا صنفی است که اعمال مدیریت را نیز دارد . انجمن صنفی روزنامه نگاران ، روزنامه نگاران بدون مرز ، خبر نگاران آزاد و اتحادیه های روزنامه نگاری از جمله این نوع مدیریت ها هستند . وظیفه این نهادها و واحدها اعطای هدایا ، جوایز ، تأکید و نظارت است و آموزش لازم را به اعضا می دهند و فرهنگ خاص خود را ترویج می کنند .»
· در بخش مدیریت در رسانه ها افراد مسلکی و حرفه ای هستند که مسوولیت یک رسانه را به عهده گرفته و در جهت تعیین و تحقق اهداف ، برنامه ها سازماندهی گزینش گری افراد ، نظارت ، رهبری و پلان گذاری را در یک رسانه عهده مند اند که اکثر این افراد یا از تجارب کافی در عرصه روزنامه نگاری و رسانه های دیگر بهره مند بوده و یا از آموزشهای منظم دانشگاهی و سیاست های موجود جامعه ، هدایت و مدیریت یک رسانه را بدوش می گیرند و مدیر در مقام سرپرست اعمال قدرت و رهبری می کند .
همچنان رسانه های گروهی از لحاظ نوع اداره و وضعیت حقوقی و ماهیت و مالکیت در جهان سه نوع اند :
گروه اول –«رسانه های دولتی اند که همه درآمد ، امتیازات ، اعتبارات و پشتوانه آنها را دولت و حکومت پرداخت می کند و خط مشی ، اهداف و محتوای برنامه های این رسانه ها وابسته و محدود به دولت و حکومت ها هست و تمام خواستها و پالیسی آنها را تامین و سلسله مراتب این گونه رسانه ها را نیز دولت و حکومت مشخص می کند .
گروه دوم – رسانه های عمومی یا ملی اند ، برعلاوه از مددها و هدایات مردم از رهبری دولتها و حکومت ها استفاده می کنند ، هزینه های خود را از پرداخت های عمومی و حق اشتراک مردمی تامین می کنند و دولت نظارت کننده بر این رسانه ها است و تمام قوانین مقررات و ضوابط آنها را نهادهای ملی و مردمی و حکومت را تا اندازه ای در پی دارد .
گروه سوم – رسانه های خصوصی و تجارتی اند که از مقررات عمومی و قوانین مطبوعاتی رعایت اخلاق حرفه ای و موانع ملی و بین المللی مطبوعات ، روئسا در برابر عملکرد خود مسوول اند و این گروه از رسانه ها از طریق آگهی های بازرگانی ، حمایت تجارتی و فروش محصولات تمویل می گردند و وضعیت حقوقی آنها نیز تابع مقررات بازرگانی و قوانین تجارتی است . »
بناء رسانه های گروه اول را دولت و حکومت ، مالکیت گروه دوم این رسانه ها را مردم و مالکیت گروه سوم را اشخاص حقیقی و یا حقوقی متعلق است . برای انیکه از مبحث مدیریت دور نرویم ، حالا می پردازیم به تعریف اداره ، مدیریت ، مدیر ، وظایف و مسوولیت ها و شاخصهای یک مدیر تا از بحث استفاده مزید ببریم .