ترفندهای قانونی برای معافیت‌های سربازی!
به گزارش راه دانشجو؛ از آن زمان تاکنون قوانین مختلفی برای نظام وظیفه عمومی تعیین شد، اما قانون کلی این بود که اعزام خدمت فرزندان ذکور بالای 21 سال خانواده، بر اساس قانون مجلس از سال 1304 تاکنون در ایران اجباری شده است.
در گذشته چندان قانونی برای اینکه جوانان بتوانند از سربازی فرار کرده و یا خود را معاف کنند وجود نداشت، حتی بارها و بارها این جمله را می شنیدیم که «سربازی آدم را مرد می کند» اغلب جامعه شناسان نیز معتقدند که بر درستی و صحت این جمله شکی نیست چون در دوران سربازی یک پسر با دوری از خانواده، حس تنهایی، ترک عادت‌های فردی، مسوولیت پذیری برای کار و پستی که برعهده او گذاشتند، نظم خاصی را می آموزد.
البته بعضا افرادی هستند که اگر نخواهند نظم را در زندگی بیاموزند به هیچ طریق این مهم میسر نمی شود، حتی اگر دوران سربازی را تجربه کرده باشند. بهرحال کسی که در نقطه صفر مرزی و در سخت ترین شرایط آب و هوایی خدمت می کند با کسی که با هزار و یک جور پارتی در یک اداره و سازمان با شرایط خوب در طول روز دوران خدمت خود را می گذارد، روحیه شخصیتی متفاوتی خواهند داشتند. اما حقیقتا چند نکته ای که سربازان از دوران خدمت خود همواره از آن یاد می کنند، یکی خاطرات خوش سربازی و دوستانی که در این دوران می‌یابند، دیگری تقویت روحیه ایمان و در آخر تقویت روحیه صبر و مقاومت در آنهاست.
اما با همه این تفاسیر این روزها جوانان هزار و یک جور ترفند و چاله برای خود می سازند که از قوانین معافیت نظام وظیفه عمومی استفاده کنند و به سربازی نروند. حتی بعضا پسران 20 اندی ماه سربازی خود را با 9 ماه دوران بارداری برای دختران مقایسه می کنند که این دو شرایط اصلا قابل مقایسه با یکدیگر نیستند.
حتی بعضا در برخی از محافل حرف از این بود که دختران هم باید به سربازی بروند.
پسرانی که دوران سربازی سختی را سپری می کنند حقیقتا در طول زندگی فردی و جمعی خود و یا حتی بعد از ازدواج دیگر با کوچکترین مشکل و مانعی بر سر راهشان شانه خانه نمی کنند و با روحیه صبر و مقاومت و ایمانی که از دوران سربازی کسب کردند، مقابل مشکلات می ایستند و با آنها می جنگند تا پیروز شوند.
شرط معافیت دایم با گذشت 30 ماه از ثبت واقعه طلاق والدین
جوانانی که از سربازی رفتن فراری هستند، می خواهند با ترفند و با استفاده از ماده قانونی که برای معافیت سربازی تعیین شده، خود را از سربازی رفتن مبرا کنند. برای مثال تنها فرزند ذکور بالای 18 سال که والدین آنان از هم جدا شده اند، برای دریافت معافیت کفالت دائم باید 30 ماه از زمان ثبت واقعه طلاق والدین، گذشته باشد.
بدین ترتیب پس از ثبت واقعه طلاق ابتدا برای مشمول معافیت موقت صادر می شود و پس از گذشت 30 ماه از زمان طلاق، معافیت دائم صادر خواهد شد این درحالی است که شرایط معافیت، بعد از این مدت (از جمله تنها فرزند ذکور بالای 18 سال) استمرار داشته باشد.
همچنین مادران فاقد همسر تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی (فوت یا طلاق) اگر دارای چند فرزند ذکور باشند، یکی از فرزندان آنها می تواند از خدمت معاف شود به شرط آنکه برادر دیگرش از معافیت کفالت استفاده نکرده باشد. به هر حال جوانانی بودند که به خاطر استفاده از این ماده قانونی برای معافیت از سربازی والدین خود را مجبور به طلاق های صوری کردند تا بتوانند معافیت سربازی خود را بگیرند.
معافیت در صورت ازدواج با همسر معلول و در صورت استمرار ازدواج
یکی از قوانینی که مشمول معافیت از سربازی می شود اینست که همسر فرد مشمولی فوت کرده و از او دارای فرزند صغیر بوده تا زمانیکه ازدواج مجدد نکرده است لحاظ می شود. همچنین معافیت مشمولی که همسرش بعد از ازدواج معلول شده و نیازمند مراقبت باشد و معافیت یکی از فرزندان یا یکی از برادران سربازی که در حین خدمت سربازی فوت کرده باشد در قانون جدید اضافه شده است.
معافیت مشمولانی که با معلولان اناث دارای معلولیت جسمی- حرکتی ازدواج می کنند که در این مورد به مشمولان پنج سال معافیت موقت داده می شود و در صورت استمرار ازدواج پس از پنج سال، معافیت موقت تبدیل به معافیت دایم می شود. متاسفانه بودند پسرانی که برای معافیت از سربازی با دختران معلول ازدواج کردند.
معافیت مشمولانی که اقوام درجه یک خود را در زلزله از دست بدهند
سازمان نظام وظیفه عمومی همچنین اعلام کرده کسانی که دو نفر از اعضای درجه یک خانواده شان را در زمین لرزه از دست دادند طبق ماده 24 از خدمت وظیفه معاف می شوند. در صورتی که در زلزله سرپرست خانواده فوت کند یا معلول شود و نتواند امور خود را انجام دهد و فرزند دیگرش در استان حضور ندارد، فرزند دیگرش می تواند از معافیت استفاده کند. همچنین مشمولی که فرزند و همسرش را از دست داده یا دچار معلولیت شده اند نیز از خدمت وظیفه معاف می شوند.
معافیت برای چاق و لاغرها همچنان اعتبار دارد
کارت های معافیت از جمله چاقی و لاغری که در گذشته صادر شده است همچنان اعتبار دارد و برخی موارد معافیت از جمله چاقی و لاغری در زمان خودش اجرایی می شده است و اگر کسی برای تعویض کارت مراجعه کند هیچ مشکلی برایش بوجود نمی آید زیرا که این قوانین در زمانش خودش اجرا شده است. البته استفاده کنندگان از این قانون هم کم نبودند، پسرانی که به هر ترتیبی که شده وزن خود را بالا و پایین می بردند تا بتوانند از شرایط قانونی برای معافیت اقدام کنند.
قانون دو برادری دیگر برای معافیت مشمولان اعتبار ندارد
معافیت دو برادری به دلیل کاهش میزان موالید امکان اجرا شدن ندارد، بر اساس قانون اگر دو برادر خدمت کرده باشند برادر دیگر می تواند معاف شود البته باید میزان موالید کشور و نیاز نیروهای مسلح را در نظر گرفت و با این وجود در حال حاضر زمینه اجرای این قانون فراهم نیست البته امکان دارد اگر موالید افزایش یابد این قانون در سال های آینده اجرا شود. به دلیل کاهش موالید خدمت سربازی می تواند تا 24 ماه افزایش پیدا کند.
فرزندان جانبازان و اسرا به شرط و شروطی معاف می شوند
اگر یکی از فرزندان جانبازی که 45 ماه سابقه جبهه داشته و 15 درصد نیز جانبازی دارد معاف شد فرزند دیگرش می تواند از تلفیق سوابق باقی مانده جبهه و جانبازی از معافیت و کسر خدمت استفاده کند.
پدرانی که می توانند شرط معافیت پسرانشان باشند
برخی از پسران هم برای اینکه از قانون مشمولان معافیت پدارن بالای 65 سال شان استفاده کنند، دوران کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا خود را به صورت ضربتی اما در مدت طولانی تر ادامه می دهند تا بتوانند از این قانون استفاده کنند. بنابراین مشمولان غیرغایبی که پدر آنان وارد 66 سالگی شوند، بدون طرح پرونده در شورای پزشکی وظیفه عمومی مورد رسیدگی قرار خواهند گرفت و در خصوص پدران کمتر از 65 سال تمام، اعطای معافیت منوط به تعیین نیازمندی پدر مشمول به مراقبت توسط شورای پزشکی وظیفه عمومی است.
وضعیت مشمولانی که ادامه تحصیل می دهند
متاسفانه به علت مشکلی که در قانون وجود داشت، مشمولانی که در خردادماه مدرک دیپلم یا پیش‌دانشگاهی خود را دریافت می‌کنند، تنها امکان یک بار شرکت در کنکور را داشته و این در حالی است که اگر هر یک از این افراد در درسی نمره قبولی را کسب نکرده و در شهریور ماه مدرک خود را بگیرند، امکان دو بار شرکت در کنکور را به دست می‌آوردند که همین موضوع سبب شده بود عده‌ای با انداختن خود در یک درس، در شهریور ماه فارغ‌التحصیل شوند.
در حال حاضر قوانین برای آن دسته از مشمولانی که بعد از اخذ مدرک دیپلم یا پیش‌دانشگاهی، در خردادماه قصد شرکت در کنکور را دارند، همانند فارغ‌التحصیلان شهریور شده و این افراد می‌توانند دو بار در کنکور شرکت کنند. البته این موضوع برای افرادی که قصد شرکت در کنکور را دارند، صدق نمی‌کند و آنان به فاصله یک سال از خردادماه فرصت دارند که وضعیت سربازی خود را مشخص کنند.
اهدای عضو راهی دیگر برای معافیت از سربازی
مشمولان خدمت سربازی به هر دری می زنند تا از خدمت معاف شوند، می دانند که یکی از شرایط معافیت اهدای عضو است، اما خب خیلی ها هم این راه را عاقلانه نمی دانند بهرحال تحمل سختی 20 و اندی ماه دوران خدمت سربازی بهتر از اینست که یک عمر با یک کلیه زندگی کنند، البته برخی هم که به هیچ عنوان نمی خواهند دوران خدمت را بگذارنند این راه را انتخاب می کنند.
در این قانون هم گیرندگان و هم اهدا کنندگان کلیه از سربازی معاف می شوند. یکی از مشکلات این قانون اینست که مفادی مبنی بر اینکه جوانان با اجازه والدین اقدام به این کار کنند وجود ندارد و جوانان می توانند خودسرانه اقدام به اهدای عضو برای معافیت از سربازی کنند. لازم به ذکر است که طبق این قانون صرف‌داشتن کارت اهدای عضو، دلیلی بر معافیت از خدمت سربازی نخواهد بود و کسانی که عضو بدن خود را اهدا کنند، حتی در حین خدمت نیز از خدمت سربازی معاف خواهند شد.
مبتلایان به بیماری های ناتوان کننده هم معاف می شوند
همه بیماری های ناتوان کننده که فرد مبتلاء به آن قادر به انجام خدمت نباشد به تشخیص شورای پزشکی و طبق نظر شورای عالی پزشکی ناجا ازخدمت سربازی معاف می شوند. در بندهای دیگر قوانین بیماری های کلیه که موجب معافیت دائم افراد می شود؛ داشتن بیماری های عفونی مزمن کلیه، سنگ های کلیه در صورتی که ایجاد انسداد کند، بیماری های طبی کلیه (از جمله سندروم نفروتیک، گلومر و لونفریت مزمن، پیلونفریت مزمن، بیماری های کلاژن کلیه، پروتئین اوری بیش از 300 میلی گرم و هماتوری اسانسیل)، نارسایی مزمن کلیه، بیماری های عروقی کلیه و افرادی که دارای کلیه نعل اسبی و یا اسفنجی باشند و ... از خدمت سربازی معاف دائم خواهند شد. طبق این قوانین در کل هر نوع بیماری در کلیه در صورتی که منجر به نارسایی یا کم کاری کلیه شده باشد موجب معافیت دائم مشمولان خواهد شد.
این موارد تنها بخشی از شرایط معافیت مشمولان از خدمت سربازی است، البته این ماده های قانونی از جمله راه هایی هستند که طرفداران پرو پا قرصی دارند، بطوری که برای معافیت از خدمت خود را به هر چاله می اندازند تا بتوانند با استفاده از این راه ها و از طریق قانون معافیت خود را بگیرند. اما جوانان باید بدانند که هنوز هم این جمله که «سربازی آدم را مرد می کند» در جامعه کاربرد دارد.
