
بسیاری از متولدان ماقبل دهه شصت حتما خاطراتی از بمباران میانه (میانا) در هشت سال دفاع مقدس بیاد دارند و شاید از نزدیک از پناهگاه ها آن دوران استفاده کرده اند. برای متولدان نیمه دوم دهه شصت شاید پناهگاههای موجود در سطح شهر همچون آنچه بنده از پناهگاههای جنگی بیاد دارم یکی در حیاط دبستان شهید میانجی و یکی در مقابل مسجد امام زمان واقع در خیابان شهید نیک نامی بود که بعدها هر دو پوشانده شدند. اما چرا؟ آیا بفرداها اندیشیده نشد که مبادا مهاجمی قصد تهاجم به کشورمان را داشته باشد و جز پدافند عامل، باید در زمینه پدافند غیرعامل نیز اقداماتی صورت گرفت؟
پدافند غیر عامل در مدارس نظام آموزشی ایران تحت عنوان درس آمادگی دفاعی تدریس و روز ملی بلایای طبیعی با انجام مانور زلزله شاید تنها برنامه عملیاتی این واحد درسی می باشند. ولیکن آیا آموزش دانش آموزان باید تنها در یک بار سال تحصیلی و چند ساعت مانور بدون ارزیابی مکرر میزان فراگیری و موفقیت برنامه های اجرا شده صورت گیرد؟ در مورد شهروندان عادی چطور؟ آیا شهروندان یک جامعه نیز باید من جمله اعضای تحت تعلیم اجباری پدافند غیرعامل قرار بگیرند تا در مواقع بحرانی همچون جنگ ، زلزله آتش سوزی توانایی محافظت از خود و دیگران را داشته باشند ؟ اینکه چه برنامه هایی توسط نهادهای مسئول بصورت مکرر با ارزیابی معتبر برای تمام اعضای جامعه تا کنون در شهرستانی همچون میانه صورت گرفته است؟
در پی تجربه جنگ ۱۲ روزه حمله اسرائیل صهیونیستی و شهادت 1200 ایرانی و محدودیتهای مقطعی در شبکه اینترنت و تلفن همراه، مسئولان کشور بر ضرورت طراحی و اجرای روشهای متنوع برای اطلاعرسانی به شهروندان در شرایط بحرانی تأکید کردهاند. در همین راستا، شهرداری تهران اقدام به نصب سیستمهای اعلان عمومی شامل بلندگوها و آژیرهای وضعیت قرمز در نقاط مختلف شهر کرده است. این سامانهها بهمنظور هشدار سریع و مستقیم به مردم در مواقع اضطراری طراحی شده و میتوانند در شرایطی که ارتباطات دیجیتال دچار اختلال میشود، نقش مؤثری در حفظ ایمنی جامعه ایفا کنند.
در آذربایجان شرقی در همسایگی مان نیز سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرستان میاندوآب(قوشاچای) پناهگاهی مدفون در پارک معلم این شهر را بعد از ۲۵سال بازگشایی کرد. اینکه پس از اتمام جنگ تحمیلی با عراق تمامی این گونه زیرساختهای پدافندغیرعامل مسدود شدند جای شگفتی اعجاب گونه در طول تاریخ جهان دارد، آنهم در کشوری بمانند ایران با جمعیت چند ده میلیونی، چرا که زمانی هزینه های عمرانی کلانی برای ساخت آنها از بیت المال و جیب مردم صرف شده و همواره تهدید دشمنانمان وجود داشته است .
پرسش نهایی راقم این سطور شرح اقدامات صورت گرفته توسط نهادهای مسئول پدافند غیرعامل شهرستان میانه و ترکمنچای(تورکمنچای) پس از تهاجم اخیر اسرائیل و احتمال هرگونه تهدیدی توسط دشمنان، اقداماتی همچون در کلانشهری مثل تهران و شهرستانی کوچک تر همچون میاندوآب، که نهادهای مسئول پدافند غیرعامل در جهت حفاظت از جان شهروندان چه تدابیری اندیشیده و آمادگی های لجیستیکی و زیربنایی فراهم شده است.
امید این سوال بسیار ساده همچون سوالات پیشین بدون جواب به تاریخ نپیوندد .