پیشنهاده» : «پروپوزال» و «سراسرنما» :«پانوراما»

خبرگزاری ایسنا: فرهنگستان زبان و ادب فارسی آخرین واژه‌های مصوب خود را در بخش واژه‌های عمومی و تخصصی اعلام کرد. از جمله این واژه‌ها به «پیشنهاده» به‌جای «پروپوزال» و «سراسرنما» به‌جای «پانوراما» می‌توان اشاره کرد.

علی مهرامی - پژوهشگر گروه واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی - درباره روند واژه‌گزینی در فرهنگستان گفت: در گروه واژه‌گزینی 70 کارگروه تخصصی واژه‌گزینی با همکاری بیش از 350 استاد و کارشناس و متخصص در حوزه‌های گوناگون علوم و فنون فعالیت دارند. هر کارگروه پس از گردآوری پیکره واژگانیِ خود برای هر واژه پرونده‌ای تشکیل می‌دهند که در آن اطلاعاتی مانند واژه بیگانه به زبان انگلیسی و زبان‌های دیگر، تعریف واژه، منشأ زبانی و ریشه‌شناختی واژه، ترکیبات و مشتقات و واژه‌های مرتبط آن، معادل‌های به‌کاررفته در برابر این واژه در زبان فارسی، مقوله دستوری و جز آن درج شده است. پس از تهیه مجموعه‌ای از واژه‌ها آن مجموعه به شورای هماهنگی و سپس به هیئت فنی ارسال می‌شود و پس از رفع نواقص، در جلسات شورای واژه‌گزینی مطرح می‌شود. در این شورا پس از بحث و بررسی و شنیدن نظرهای موافق و مخالف، سرانجام معادل‌هایی به تصویب می‌رسد.

او افزود: معادل‌های مصوب برای آگاهی علاقه‌مندان و کارشناسان، در وبگاه فرهنگستان درج می‌شوند و تا سه سال، در صورت دریافت پیشنهادها و معادل‌های بهتر، قابل‌ تغییرند.

به گزارش ایسنا، در بهمن‌ماه سال جاری چند کارگروه واژه‌های خود را در شورای واژه‌گزینی مطرح کردند و معادل‌هایی به تصویب رسید که تعدادی از واژه‌های چند حوزه به‌ شرح زیر است:

واژه‌های مصوب عمومی

دورخرید  teleshopping

دورخرید کردن  teleshop

دورخریدار  teleshopper

بازاریابی تلفنی/ دوربازاریابی  telemarketing

بازاریاب تلفنی/ دوربازاریاب  telemarketer

فروش تلفنی/ دورفروش  telesales

رانک  segway

پاروَک scooter

نورپز solardom

میز پیش‌آینه console table

پیشنهاده  proposal

سراسرنما   panorama

ژرفانما    diorama

پیرانما   cyclorama

گیتی‌نما   cosmorama

دیوارویدئو   videowall

زیست‌سنجشی  biometric

واژه‌های مصوب حمل‌ونقل درون‌شهری

ارزیابی زمان انتظا   wait assessment

بالابر کم‌توانان  wheelchair lift

کارت برنامه  windscreen card

مسیردهی پویا  dynamic routing

زودبازگشت  turn back

مهارافزار پیشرفته  advanced vehicle control system

میانگین خودروسوارگا  average vehicle ridership

واژه‌های مصوب ژن‌شناسی و زیست‌فنّاوری

هم‌رشتگی  synteny

برگشت جنسی  sex reversal

پیش‌بروزی  anticipation

هم‌ردیف‌سازی  alignment

وَربست  contig

جهش کارکردزدا  loss of function mutation

جهش کارکردزا   gain of function mutation

واژه‌های مصوب تغذیه

خوردن هیجانی  emotional eating

چاقی کودکی   childhood obesity

کمبود غذایی   dietary dificiency

میوه‌خوار   frutarian

روزه آبمیوه   juice fast

چربی‌افزایی   lipotrophy

چربی‌کاهی   lipotropy

واژه‌های مصوب علوم سیاسی و روابط بین‌الملل

نظام مجلسی   parliamentary system

دولت وابسته    dependent state

دولت متکی client state

دولت دنباله‌رو    satellite state

خویشاوندسالاری    nepotocracy

ارتش‌سالاری    stratocracy

کارگر‌سالاری    ergatocracy

واژه‌های مصوب مهندسی پزشکی

کمک‌فنّاوری    assistive technology

فنّاوری توان‌بخشی    rehabilitation technology

مدل‌سازی اتاقکی    compartmental modeling

مدل‌سازی محاسباتی    computational modeling

تصویربرداری پرتونگاشتی    radiographic imaging

نمونه‌کاهی    downsampling

نمونه‌افزایی    upsampling