پس از تأسيس نظام جمهوري اسلامي، انتخابات متعددي برگزار شده که انتخابات اولين دوره مجلس شوراي اسلامي در مورخه 58.12.24 به عنوان پنجمين انتخاب در عمر کوتاه اين نظام بوده و قبل از آن رفراندوم تعيني نظم جمهوري اسلامي، انتخابات نمايندگان مجلس خبرگان قانون اساسي، همه پرسي قانون اساسي و رياست جمهوري، قبل از تعيين نمايندگان مجلس برگزار شده بود که نشان دهنده ثبات کامل و پوياي نظام جمهوري اسلامي بود.
لذا تشکيل مجلس شوراي اسلامي نهادسازي را در جمهوري اسلامي در مهم‌ترين بخش آن سامان مي‌داد و با شروع به کار مجلس، يکي از قواي سه گانه تأسيس مي‌شد و از آنجا که اختيارات فراواني به آن اختصاص يافته بود، مي‌توانست از لحاظ عملي نظام سياسي را رسميت بخشد.
در اين برهه نيروهاي فعال سياسي با آگاهي کامل از نقش و جايگاه اين قوه، به تلاش و کوشش جهت موفقيت در انتخابات و راهيابي به مجلس شدند و به جز بعضي گروه‌هاي سياسي کوچک که انتخابات را تحريم کردند، اکثر احزاب و گروه‌هاي مطرح، ضمن اعلام آمادگي براي شرکت همه جانبه در آن، مواضع خود را به صورت آشکار بيان کردند و هر کدام طرفداران خود را به شرکت گسترده در انتخابات فرا خواندند که بدين ترتيب در روز جمعه 58.12.24 جمعيتي بالغ بر ده ميليون و پانصد هزار نفر در فضايي توأم با آرامش و امنيت، آراي خود را به صندوق‌ها ريختند.
حضور روحانيت در اين انتخابات، خصوصا بعد از انتخابات رياست جمهوري و مسايلي که در آن برهه پيش آمد و با توجه به نظر امام، که براي حضور روحانيت در اينجا منعي نمي‌ديدند، خيلي جدي و مؤثر بود و به صورت گسترده هم مورد استقبال مردم و نيروهاي مبارز مذهبي قرار گرفت. بدين ترتيب يکي از نيروهاي عمده فعال در انتخابات گروه‌ها و احزاب مذهبي بودند که در رأس آن حزب جمهوري اسلامي قرار داشت و گروه‌هايي مانند روحانيت مبارز تهران و سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي با حزب جمهوري اسلامي ائتلاف بزرگ را شکل داده بودند. پيشنهاد ائتلاف از طرف جامعه روحانيت مبارز بود که اعلام کردند: «براي پيروزي کامل جمهوري اسلامي کليه گروه‌ها و احزاب اسلامي و نهادهاي انقلابي و نمايندگان قشرهاي ملت ائتلاف نمايند» که به ائتلاف بزرگ مشهور شد.
از زمان بحث انتخابات مجلس تا 24 اسفند ماه ، زمان برگزاري انتخابات، اغلب مناطق ايران، به خصوص شيراز ، ميانه و قائم‌شهر شاهد درگيري‌هاي لفظي و مسلحانه، اعتصابات و تحصن‌هاي مختلف بود؛ نگاهي کوتاه به اولين دوره مجلس شوراي اسلامي :
* 625 جلسه علني و 16 جلسه غيرعلني
* تصويب و مطرح شدن 804 لايحه و طرح
* 31 بار بحث کابينه در دستور قرار گرفت که طي آن 102 نفر وزير راي اعتماد گرفتند و 12 نفر با راي عدم اعتماد مجلس به وزارت نرسيدند.
* از نظر سني بيشترين نمايندگان جوان بودند و بين 30 تا 35 سال سن داشتند (72نفر) و کمتـرين گروه سني را افراد بالاي 70 سال تشکيل مي دادند ( 3 نفر) .
* از نظر سطح سواد ، 56 نفر زير ديپلم ، 37 نفر ديپلم ، 24 نفر کاردان ، 66 نفر کارشناس ، 32 نفر کارشناس ارشد ، 26 نفر دکترا ، 8 نفر متخصص و باقي داراي تحصيلات حوزوي بودند.
* از اقدامات مهم در مجلس اول مي توان از تصويب عدم کفايب سياسي 'سيدابوالحسن بني صدر' رييس جمهور وقت و تصويب آزادي گروگان‌هاي سفارت آمريکانام برد.
* حدود 11 ميليون نفر در انتخابات اولين دوره مجلس به نمايندگان خود رأي دادند.
* با برگزاري مرحله دوم و انتخابات مياندوره‌اي مجموعا 263 نماينده به مجلس راه يافتند.
* در هفتم خرداد 1359 ، اولين دوره مجلس شوراي اسلامي شروع به کار کرد.
