عرض سلام خدمت همشهریان عزیز؛ حقیر قصد دارم در روزهای آینده به تعدادی از گیاهان خوراکی و دارویی میانه با تصاویری که خود تهیه کرده ام اشاره و در صورت استفاده این گیاهان توسط همشهریان عزیز، از اطلاع رسانی آنها نیز بهره ببریم. لازم به ذکر است که میانه با داشتن حداقل 2000 گونه گیاهی و بالغ بر 650 گیاه دارویی یکی از مهمترین مناطق ایران از نظر تنوع گیاهی و گیاهان دارویی میباشد (از سال 1385 تا 1394 امر شناسایی گیاهان میانه با همکاری تعدادی از گیاهشناسان برجسته کشور محقق شده است). امیدوارم سطح آگاهی ما از خواص گیاهان منجر به استفاده کمتر از داروهای شیمیایی باشد که معمولاً عوارض ناشی از آنها بعضاً اثرات مفید آنها را تحت الشعاع قرار می دهد. گیاهی که برای این بار انتخاب کرده ام گزنه است که در تمام مناطق جهان روییده و گیاه جهان وطنی به حساب می آید. این گیاه در خرابه های اطراف شهرها و روستاها، مراتع تخریب یافته و اراضی بایر می روید. گیاه گزنه با نام علمی Urtica dioica و نام محلی " اَل یاندیران al yandiran یا گیزی تیکانی gizi tikani" در برخی از روستاهای منطقه در اوایل بهار بهعنوان سبزی صحرایی جمع‌آوري و از آن نوعی غذای محلی تهیه می شود و براي آن ارزش دارويي نیز قائل هستند. همچنین گزنه در تعدادی از روستاهای شرقی بزقوش برای درمان بیماری پروستات استفاده می شود. این گیاه را میتوانید در طول فصل رشد از بهار تا پاییز جمع اوری و مصرف نمایید. حال به خواص اثبات شده آن می پردازم:
برگ گزنه خاصيت ادرارآوري دارد و براي کاهش فشار خون مفيد است. در طب عوام بهعنوان ادرارآور، تسکين درد آرتروز روماتيسم مفاصل و ماهيچه‌ها مصرف مي‌شود. در مصرف خارجي بهعنوان ضدشوره سر و موهاي چرب مصرف مي‌شود. گزنه مدر، مقوي، قابض، جلوگيري‌کننده از خونريزي، ضدآلرژي، افزايش‌دهنده شير (شيرافزا)، کوچک‌کننده بزرگ شدگي پروستات است. ريشه گزنه ضددرد، ضدآدرنالين، ضدالتهاب مفاصل، ضدآسم، ضدباکتري، ضدسرطان، ضدتشنج، ضدخيز (ورم و آب آوردگي)، ضدهيستامين، ضدويروس ايدز، ضدالتهاب، ضدتورم پروستات، ضدتب، ضدروماتيسم، ضدکرم، ضدقارچ، ضدعفوني‌کننده، ضداسپاسم، ضدتومور، ضدويروس، تقويت‌کننده قواي جنسي، قابض، ادرارآور، قاعده‌آور، خلط‌آور، کاهش‌دهنده قند خون، کاهش‌دهنده پرفشاري خون و تقويت‌کننده رحم مي‌باشد. ريشه گزنه دارويي با ارزش براي جلوگيري از بزرگ شدن غده پروستات است. گزنه پاک‌کننده (ضدعفوني‌کننده) و ضدسم است و به مداواي حالت‌هاي مختلف پوستي براي مثال اگزما در کودکان و مشکلات درد مفاصل بهويژه هنگامي که کم‌کاري کليه و حبس مايع در ميان باشد کمک مي‌کند. گزنه سبب کند شدن يا توقف خونريزي از زخم‌ها و خون‌دماغ مي‌شود و براي درمان خونريزي شديد قاعدگي مفيد است. گزنه ضدآلرژي است و تب يونجه، آسم، حالت‌هاي مختلف خارش پوست و گزيدگي حشرات را مداوا مي‌کند. شيره آن براي درمان گزنه گزيدگي مناسب است. برگ‌هاي گزنه به کم‌خوني کمک مي‌کند و سبب اصلاح و افزايش توليد شير در زنان مي‌شود. ريشه آن امروزه براي درمان پروستات به‌کار مي‌رود و انواع فراورده های دارویی از این اندام گیاه در بازار موجود است.
