نمایشگاه کتب تورکی که از 19 فروردین امسال در محوطه هلال احمر میانه در حال برگزاری است مورد استقبال همشهریان عزیزمان قرار گرفته است.محل برگزاری نمایشگاه اگرچه از نظر وسعت نمی تواند بزرگ باشد اما به لحاظ اینکه کتابهای عرضه شده در آن بر موضوعات متنوعی همچون زبان،فرهنگ وتاریخ آذربایجانیان همچنین داستانهای تورکی برای کودکان میباشد جالب توجه میباشد.از این رو شاید نمایشگاه مزبور را به لحاظ تنوع و تعداد کتابهای ارائه شده در موضوعات قید شده را بتوان به نوعی بزرگ دانست.
بعضی از همشهریان ما که تا به حال یک سطر نوشته به زبان تورکی ندیده اند و از امکان و قابلیت نوشتاری زبان تورکی بی خبربوده اند از مشاهده کتابهای نمایشگاه خواه-ناخواه خوشحال شده و بعضا به فکر عمیقی فرو میروند. تمامی آنها با این سوال مشترک روبرو میشوند:ما که نمی توانینم تورکی بخوانیم حال باید چکار کنیم؟مگر تورکی را هم می شود نوشت و خواند؟
اکثر کسانی که با این سوال روبرو شده اند به خاطر اینکه مهندس نایبی(1) را میشناختند کتاب "آموزش زبان تورکی در یک ترم"ایشان را با ممنونیت میخریدند و با خرید دیگر کتابهای موجود در نمایشگاه گویی که پنجره ی جدیدی برای نگاه به دنیایی تورکی برایشان گشوده شده اشت از نگاهشان و عکس العملشان عمق رضایت از این کار و تلاش فرهنگی را میشد حس کرد. به گمانم اکثر خانواده هایی که به همراه بچه های خود از نمایشگاه بازدید کردند دست خالی از آن بازنگشتند.
همانطور که میدانیند ذهنیتهای مسمومی هستند که از زمانهای دورگذشته که تا به امروز نیز پایدار مانده است فروش،ارائه،تبلیغ و خواندن کتابهای تورکی را معادل پانتورکیزم تصور میکنند.متاسفانه به جرات میتوانم بگویم 99 درصد کسانی که به محض شنیدن کلمه پان آن را معادل گرگ بازی،تجزیه طلبی و ...برابر دانسته ،خصوصا پانترکها را شخصیتهای که نمی شود سر از کارشان در آورد،مرموزو با اهدافی سری تلقی می کنند.این برداشت نادرست و بی نهایت دور از واقعیت راه را برای قضاوتهای کاملا اشتباه هموار میکند.من در این جا قصد جواب دادن به سوالات پیش آمده را ندارم اما میتوانم بگویم گفتمانهای منسوخی همچون پانتورکیزم محلی از اعراب در فعالیتهای فرهنگی و کسانی که قصد هموار ساختن مسیر برای دست یابی به حق طبیعی و انسانی هموطنان تورک زبانمان برای تحصیل به زبان تورکی را دارند، ندارد.ما خواستار سواد اموزی به زبان مادریمان هستیم و نمی شود این ابتدایی ترین خواسته همزبانانمان را با انگهایی همچون تجزیه طلب و پانتورک مورد هجمه قرار داده وبا پاک صورت مسئله از اصل موضوع خارج شد واین حق الهی را محکوم به بایکوت ،نابودی و فراموشی کرد.
با نهایت تاسف دیده شده است که از شروع نمایشگاه همین تلقی نادرست از ارائه کتابهای تورکی برای خواندن و ورود به دنیایی تورکی موجب هراس بعضی مسئولین محترم فرهنگی و نظارتی شهرمان شده است طوری که عزیزان زحمتکش فعال در این نمایشگاه را هشدار به عواقب کارهایشان نموده اند.
بارها گفته ایم و تاکید کرده ایم که ما تافته جدا بافته از این اجتماع و مملکت نیستیم و نباید به خاطر طرز نگرش،نگاه و تلاش برای بسط و گسترش فرهنگ بومی مورد سوء ظن قرار گیریم.اعتقاد راسخ ما براین بوده است که هر انسانی منجمله هموطنان تورک زبانمان حق دارند به دور از غوغاسالاریهای معمول اجتماعمان و به از هیاهوهای سیاسی از حق معمول و متداول بشری رایج در دنیای متمدن امروزی که همان سواد اموزی به زبان مادری است برخوردار شوند.
باورمان این است که تحصیل و سوادآموزی ما به زبان مادری همراه با تفاهم و تحمل پذیری و احترام به حقوق متقابل دیگر ملیتهای ایرانی همراه با درک عمیق از اثرات مبارک آن میتواند راه را برای بسط معرفت متعالی انسانی برای نیل به مملکتی آباد و پیشرفته هموار کند.
آرزوی سلامتی و توفیق روزافزون همه کسانی را دارم که همواره با بینشی درست و حق مدارانه آرزوی مملکتی آباد و پیشرفته را در سر پرورانده و برای تخقق آن قدمهای عملی برمیدارند.
1 .مهندس نائبی نویسنده مشهور میانه ای است. از آقای نائبی آثاری مانند "مشاهیر و مفاخر میانه" ، "هزار کلمه اصیل تورکی در زبان فارسی"، "نصاب صادق"، "آموزش گرامر زبان تورکی در یک ترم" منتشر شده و در ماههای آتی کهنترین دیوان شعر ترکی "قوتادغوبیلیک" با بازخوانی ایشان منتشر خواهد شد.
قوتادغوبیلیک کیتابینا آچیقلامالار کیتابی دا گلن آیلاردا چاپ اولوناجاق