راه آهن در میانه شاید مفهومی جز آنچه در سراسر دنیا دارد داشته باشد.
در اینجا راه آهن نه تنها صرفا نامی برای یک روش رایج حمل و نقل نیست که بلکه به جرئت می توان ادعا کرد آغازگر دوره جدیدی در تاریخ میانه است و پس از آمدنش هویت و اهمیت جدیدی به این شهر داده.
وقتی مهم ترین حوادث و رویداد های تاریخ معاصر میانه را - از وقایع دهه 1320 تا ماجرای تنها میانه ای ثبت شده در کتب درسی - را ولو سطحی بررسی کنیم، بی شک ردی از راه آهن و نقش آن در بروز و وقوع این رویدادها خواهیم یافت.
با استناد به این مصادیق بود که در یکی از شماره های هفته نامه قافلان مطلب کوتاهی در خصوص لزوم احداث موزه راه آهن در میانه نوشتم و پیشنهاد کردم با گردآوری آثار مربوط به این رویداد ها در مجموعه ای به نام موزه راه آهن، این آثار را برای آیندگان حفظ نماییم.
اما متاسفانه این راه آهن، امروز در حال نابود کردن آثار گذشته اش است.
پس از حادثه ناگواری که برای واگن جامانده از جنگ جهانی دوم در ایستگاه پل دختر (که قبلا در این مطلب معرفی شد) رخ داد و واژگونی اش توسط عده ای نامعلوم موجب تخریب جدی آن شد؛ امروز مدیریت راه آهن میانه عملیات تخریب ساختمان های قدیمی و تاریخی ایستگاه میانه را کلید زده است.
تخریب ساختمان هایی که هر کدام صرف نظر از معماری خاص و منحصر به فرد آلمانی شان، در آینده نزدیک می توانستند امتیازی برای ثبت ملی ایستگاه آهن میانه باشند، - آن هم در روزهای تعطیل آخر هفته - پیش از یک تصمیم کلان مدیریتی، به توطئه ای بر علیه میانه و آثار تاریخی اش می ماند.
به گفته مسئولان میراث فرهنگی، اداره کل میراث فرهنگی استان در نظر داشته به زودی ایستگاه های راه آهن تبریز، مراغه و میانه (که در این بین ایستگاه میانه قدیمی ترین ایستگاه متصل به راه آهن سراسری بوده و قبل از جنگ جهانی دوم ساخته شده) را ثبت ملی نمایند؛ ولی اکنون مشخص نیست با ادامه این تخریب ها و ویرانی ها آیا ایستگاه میانه باز هم شانسی برای ثبت خواهد داشت یا نه.
شنیدن این اخبار از راه آهن میانه موجب نگرانی فعالان میراث فرهنگی و گردشگری از ادامه تخریب ها در راه آهن و سایر نقاط شهرستان شده است.
متاسفانه تخریب آثار تاریخی میانه در سال های اخیر رشد چشمگیری داشته و همواره اخبار جدیدی از تخریب میراث فرهنگی میانه - چه بر اثر عوامل طبیعی و چه بر اثر عوامل انسانی - به گوش می رسد.
تخریب حمام تاریخی ترک برای احداث یک میدان، ریزش بخش های بیشتری از پل شهرچای بر اثر بی توجهی و عدم مرمت، دیوارنویسی های جدید روی پل قیز و سقوط بخش دیگری از این پل در سال جاری، افزایش تخریب بر اثر رفت و آمد بی رویه در قلعه قیز، شکسته شدن سنگ مزار شهید عطاالله مجتهدی، تخریب سنگفرش و پل های بخشی از جاده ابریشم برای تعریض جاده میانه-سرچم، غرق شدن پل پردلیس در دریاچه سد پیرتقی، تخریب بافت تاریخی و سقاخانه امامزاده اسماعیل (ع)، واژگونی واگن war department ایستگاه پل دختر و امروز تخریب ساختمان های تاریخی و با کاربری های مختلف ایستگاه راه آهن میانه، تنها نمونه هایی از مصادیق نابودی میراث فرهنگی و آثار تاریخی شهرستان اند که متاسفانه زمانی اخبارشان به گوشمان میرسند که دیگر نمیتوان کاری برای آنها کرد.
با تخریب ساختمان های راه آهن، لک لک هایی که سالها روی دودکش های این ساختمان ها لانه کرده بودند نیز لانه های خود را از دست دادند و جز خاطره ای و چند عکس چیزی بیشتری از آنها به جا نماند.