فرهیختگان نوشت: قطعاً رسیدن به بازار کار هدف نهایی همه دانشجویان خواهد بود. چه آن‌هایی که می‌خواهند در عرصه صنعت و خدمات کار پیدا کنند و چه آن‌هایی که می‌خواهند در حوزه‌های مرتبط با علم و فناوری، به درآمدزایی برسند همگی هدف‌شان از تحصیل داشتن درآمدی پایدار و متناسب با رشته تحصیلی‌شان است.
از امروز تا ۱۵ شهریور ماه مجازشدگان کنکور امکان انتخاب رشته خواهند داشت. فرصتی ۵ روزه که مسیر زندگی و شغلی آن‌ها را تضمین و یا در صورت انتخاب اشتباه، با چالش جدی روبه‌رو خواهد کرد. انتخاب رشته و دانشگاهی که قرار است ۴ سال از عمر دانشجو در آن بگذرد، اگر از رتبه داوطلب اهمیت بیشتری نداشته باشد، قطعاً کمتر نخواهد بود.
سال‌هاست مؤسسات مختلفی برای مشاوره‌دهی به داوطلبان فعال شده‌اند و در قبال دریافت هزینه‌های بالا، تلاش دارند که بهترین انتخاب را برای داوطلبان انجام دهند. جاب‌ویژن به عنوان یک نهاد غیردولتی نیز با انتشار گزارشی با عنوان «راهنمای انتخاب رشته با نگاه به شرایط بازار کار» به معرفی رشته‌ها و دانشگاه‌هایی که تا حدودی تضمین‌کننده آینده شغلی دانشجو را در دو گروه ریاضی و علوم انسانی هستند، پرداخته است. با وجود اینکه، دانشگاه‌هایی مانند صنعتی‌شریف، امیرکبیر، تهران، علم و صنعت و شهید بهشتی مانند سال گذشته، ۵ دانشگاه برتر برای تحصیل به حساب می‌آیند، اما نگاهی جزئی‌تر به این حوزه نشان می‌دهد که از حیث رضایتمندی فارغ‌التحصیلان دانشگاه شریف، تهران و امیرکبیر، از حیث حقوق فارغ‌التحصیلان صنعتی‌شریف، امیرکبیر و علم و صنعت و با عینک میزان اشتغال در شغل مرتبط فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های علم وصنعت ایران، خواجه نصیرالدین طوسی و قم جزء برترین‌ها هستند. گزارش این مجموعه اگر در زمانه فقدان اطلاعات و نظرسنجی‌های منسجم و گزارش‌ها یا پژوهش‌های دانشگاه‌ها نسبت به میزان موفقیت فارغ‌التحصیلانشان اگرچه اتفاق مثبتی است اما نمی‌توان آن را کامل و جامع معرفی کرد. در این گزارش خبری از دانشگاه آزاد اسلامی و دیگر زیرنظام‌های آموزش عالی به چشم نمی‌خورد و محدود کردن رشته و دانشگاه‌ها به دولتی‌ها باعث شده تا این گزارش نتواند جامعیت لازم در حوزه انتخاب رشته را برای داوطلبان داشته باشد.
چگونه انتخاب رشته کنیم؟
درست است که رتبه نهایی کسب‌شده از سوی داوطلب تأثیر غیرقابل انکاری در آینده تحصیلی او خواهد داشت، اما اولویت‌بندی و انتخاب درست رشته‌ها و دانشگاه‌ها را نمی‌توان در قبولی و یا عدم قبولی داوطلبان انکار کرد. برای رسیدن به انتخاب رشته درست باید مؤلفه‌های مختلفی مانند علاقه، استعداد، توانمندی و مهارت، شرایط خانوادگی و وضعیت اقتصادی به عنوان عوامل درونی مورد توجه قرار بگیرند. بعد از آن ملاک قرار دادن معیارهایی مانند بازار کار هر رشته، میزان درآمد، شرایط و وضعیت امکانات دانشگاه‌ها، جایگاه علمی دانشگاه‌ها را نباید از قلم انداخت. یکی از مسائل مهم در این بین آن است که ترند بودن برخی از رشته‌ها نمی‌تواند معیاری برای انتخاب آن رشته باشد. به عبارت دیگر صرف محبوبیت و یا پذیرش سخت در یک رشته‌ای نمی‌تواند به معنای داشتن تضمینی برای ورود به بازار کار مناسب باشد. موضوع دیگر اینکه داوطلبان باید بیش از تمرکز بر نام دانشگاه، به رشته و موضوعات مرتبط با آن یعنی بازار کار مناسب، رقم حقوق پرداختی به فارغ‌التحصیلان و مهارت‌های مورد نیاز در آن توجه کنند؛ چرا که بعد از ۴ سال، بالاخره شرایط حضور در دانشگاه تمام می‌شود، اما رشته انتخابی تا همیشه با فارغ‌التحصیل همراه خواهد بود. طبیعتاً آنچه در انتخاب رشته باید مورد توجه قرار بگیرد آن است که داوطلبان با نگاه بلندمدت و منطبق بر نیازهای بازار کار، رشته و دانشگاه‌شان را انتخاب کنند.