روزنامه اعتماد نوشت: مهدی فضائلی به عنوان عضو دفتر رهبری در سال‌های اخیر مواضعی اتخاذ کرده که با واکنش تند برخی اعضای جبهه پایداری و کیهان روبه‌رو شده است. درباره فضائلی و رویکردهای سیاسی‌اش چه می‌دانیم؟
اظهارات روز گذشته مهدی فضائلی، عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب بار دیگر یادآور موضع‌گیری اخیر او در مقابل موضوعات مناقشه‌برانگیز اجتماعی و سیاسی در سال‌های اخیر شد.
روز گذشته گفت‌وگویی از فضائلی منتشر شده که او درباره موضوع «تحمیل برخی مسائل به رهبری» سخن گفته و این ادعا را که بعضا از جانب برخی چهره‌های طیف خاصی از جریان اصولگرا مطرح می‌شود را رد کرده است.
فضائلی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس درباره این ادعا گفته است: «به نظر من نکته بسیار مهمی است که هر کسی رهبری نظام را یک رهبری منفعل معرفی کند، رهبری‌ای که می‌شود هر چیزی را به او تحمیل کرد یا اشراف ندارد و گزارش‌های غلط به او می‌دهند، این نوع توصیف کند، یا اساسا رهبری را نشناخته، هر چه هم ادعا بکنند، یا از سر ناآگاهی است یا خدای نکرده با قصد و غرض است. در‌حالی که در شرایط کنونی، رهبری خود مهم‌ترین عنصر و عمود خیمه قدرت کشور است.»
فضائلی در سال‌های اخیر بارها با اظهاراتش خود را هدف حمله طیف تندروی اصولگرا قرار داده است. مهم‌ترین تجربه این موضوعات توییت او درباره تذکر به گشت ارشاد بود. با این وجود او همیشه اصولگرا بوده و هنوز هم با همین عنوان قابل تعریف است. انتقادات تلویحی و مرزبندی‌اش با طیف‌های خاصی از جناح راست منجر به ادامه انتقاداتش از جریان اصلاحات یا چهره‌هایی همچون حسن روحانی نیست.
16 شهریور ماه بعد از انتشار ویدیو پر سروصدایی از اظهارات حسن روحانی و انتشار بیانیه جبهه اصلاحات درباره موضوعات سیاست خارجی و داخلی، فضائلی در صفحه‌اش نوشت: «حدود دو دهه پیش در یک سفر کاری (همراه یک هیات مطبوعاتی) به ژاپن، با یکی از مقامات وزارت امور خارجه این کشور دیدار داشتم. ضمن گفت‌وگو و طرح پرسش‌های گوناگون، نظرش را درباره حمله اتمی امریکا به ناکازاکی و هیروشیما پرسیدم و مثل همه شما انتظار داشتم با صراحت این جنایت امریکا را محکوم و نکات تازه‌ای درباره این رویداد تاریخی عنوان کند، اما در کمال ناباوری به شکل تاییدآمیزی گفت: برای پایان جنگ لازم بود! شاید بیش از جنایت امریکا، از این نوع نگاه متنفر شدم و حقارت و ذلت او و همفکرانش آنچنان در دل و ذهنم حک شد که تا الان هر وقت یاد آن می‌افتم آزرده خاطر می‌شوم. از آن موقع تاکنون بارها با یادآوری این خاطره، این پرسش ذهنم را مشغول کرده که در دستگاه تحلیلی یک انسان چه اختلالی پیش می‌آید که آنچنان جنایتی این‌گونه توجیه می‌گردد و به چنان کشتار وحشیانه‌ای که آثارش پس از حدود ۸۰ سال همچنان گریبانگیر ملت ژاپن است، این‌چنین مشروعیتی داده می‌شود؟ این روزها وقتی تجویزات و راه‌حل‌های برخی بیانیه‌ها را می‌بینم یا در برخی اظهارات از کسانی می‌شنوم که ناکارآمدترین دولت‌ها را به نام خود ثبت کرده‌اند، شگفت‌زده می‌شوم و ناخودآگاه پاسخ آن مقام ژاپنی برایم تداعی می‌شود. اگرچه هنوز جای خوشحالی دارد که نویسندگان و گویندگان داخلی صراحتا تجاوز امریکا و رژیم صهیونیستی را محکوم کرده‌اند ولی جای تعجب است که چگونه روح حاکم بر راه‌حل‌های پیشنهادی آنها، همان بوی آزاردهنده ذلت و حقارت را می‌دهد و گاهی بوی تعفن خودمقصرپنداری را؟!»
یک هفته قبل از آن هم او با اشاره به بیانات رهبری در روز شهادت امام رضا (ع) و استفاده از ترکیب «اتحاد مقدس» این تعبیر را به معنای یک هشدار و در عین حال دعوت جدی برای صیانت از انسجام ملی توصیف و تصریح کرد که «حضرت آقا در این بیانات، دو گروه را به عنوان عاملان آسیب به این اتحاد مقدس معرفی کردند؛ گروه نخست کسانی هستند که آگاهانه و عامدانه در راستای اهداف دشمنان اسلام و انقلاب، از جمله امریکا و رژیم صهیونیستی، عمل می‌کنند. اینها مزدورانی هستند که ماموریت دارند انسجام ملت ایران را هدف بگیرند. این یک توصیف یا تشبیه نیست، بلکه عین واقعیت است. گروه دوم، افرادی هستند که از سر غفلت، ناآگاهی یا تحلیل‌های سطحی، سخنانی می‌گویند یا بیانیه‌هایی صادر می‌کنند که خواسته یا ناخواسته در جهت تضعیف انسجام اجتماعی و سیاسی کشور است. متاسفانه گاه برخی چهره‌های سیاسی، مواضعی می‌گیرند که حتی موجب تحیر نزدیکان و همراهان خودشان نیز می‌شود».
توضیح درباره "نه جنگ می‌شود و نه صلح می‌کنیم"
نوشته کنایه‌آمیز فضائلی به محسن هاشمی در بیست و سوم مرداد ماه سال جاری نیز نشان دیگری از همین روحیه سیاسی اوست. وقتی که در واکنش به اظهارات محسن هاشمی، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی مبنی بر تکرار گفته‌های رهبری در سال 97 درباره اینکه نه جنگ می‌شود و نه مذاکره، فضائلی نوشت: «سخن رهبر انقلاب مبنی بر اینکه نه جنگ می‌شود و نه مذاکره می‌کنیم، مربوط به حدود ۷ سال پیش یعنی سال ۹۷ است و همه دیدند محقق شد و اتفاقا معظم‌له در نماز عیدفطر امسال ضمن تصریح به احتمال شرارت دشمن تهدید کردند: «...قطعا ضربه متقابل محکمی خواهند خورد.» و این هم محقق شد.»
اظهارات جنجالی درباره موضوعات جنجالی
مهدی فضائلی بارها سخنان جنجالی خطاب به چهره‌ها داشته است. یکی از این سخنان را در واکنش انتقادی نسبت به سخنان علم‌الهدی بیان داشت. امام جمعه مشهد گفته بود: «اینهایی هم که روسری از سر برمی‌دارند و برای رضایت امریکا کشف حجاب می‌کنند، بدانند که امریکا به آنان به چشم همان روسپی‌های کودتای ۲۸ مرداد نگاه می‌کند!» همین شد که فضائلی خطاب به علم‌الهدی در شبکه اجتماعی ایکس نوشته بود: «اینکه دولتمردان منحط امریکا به زنان ما ولو متاسفانه بی‌حجاب چگونه نگاه می‌کنند مهم نیست، مهم نگاه امثال جنابعالی است. یادآور می‌شوم که مقام معظم رهبری به ائمه جمعه رفتار پدرانه با «همه» را توصیه و چند بار تکرار فرمودند.» یکی دیگر از انتقادات جنجالی او که در مراسم آیت‌الله حسن صانعی پس از سال‌ها در کنار سید محمد خاتمی قرار گرفته بود. همین موجب شد تا مهدی فضائلی بگوید: «خسارت‌های سنگین مادی و معنوی فتنه ۸۸ فراموش نمی‌شود و افراطیون یک جریان نمی‌توانند با خلق یک صحنه یا بهره‌برداری از یک صحنه تصادفی و ناخواسته نقش عوامل موثر در آن فتنه را کمرنگ یا محو نمایند.»
یکی دیگر از اظهارات جنجالی مهدی فضائلی وقتی بود که خطاب به منصوری اصل عضو حزب شریان که گفته بود: «مملکت متعلق به حزب‌اللهی‌ها است.» واکنش نشان داد. او در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «این انقلاب یک انقلاب الهی است و پایه اصلی آن مردمند… این انقلاب متعلق به مردم است … هیچ کسی، هیچ قشری، نمی‌تواند و نباید ادعای مالکیت این انقلاب را بکند. خود را مالک بداند دیگران را مستاجر… صاحب این انقلاب مردمند.»
ماجرای پرماجرای توییت فضائلی درباره موضوع حجاب
اردیبهشت سال 1403 وقتی بحث طرح نور داغ بود، مهدی فضائلی، عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب در مطلبی که در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس منتشر کرد، به نقل از رهبری نوشته بود: «کشف حجاب، هم حرام شرعی است هم حرام سیاسی است… منتها…دشمن با نقشه و برنامه وارد این کار شده، ما هم باید با برنامه و نقشه وارد شویم. کارهای بی‌قاعده و بدون برنامه نباید انجام بگیرد.» در این متن تاکید شده بود که «به تازگی برخی مسوولان به دلیل کارهای بی‌قاعده در حوزه حجاب تذکر دریافت کرده‌اند.»
لشکر سایبری ایتایی‌ها بعد از این اظهارات به اندازه‌ای علیه فضائلی شورید که حتی صدای روزنامه اصولگرای فرهیختگان را نیز در آورد و این روزنامه در مطلبی سوالاتی درباره مدیریت کانال ایتا مطرح کرد و نوشت: «دایره انقلابیون در پیام‌رسان ایتا در دو روز گذشته تا حدی تنگ شد که حتی دفتر رهبری نیز در آن جای نگرفت. مهدی فضائلی، عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب وقتی از تذکر به برخی مسوولان بابت رفتارهای بی‌قاعده در حوزه حجاب نوشت، به شدت مورد حملات گروه‌های فعال در ایتا قرار گرفت و حتی اخبار جعلی مبنی بر توبیخ فضائلی در این پیام‌رسان دست به دست شد اما از آنجایی که قرار نیست در این اتاق‌های ایزوله تکذیبیه‌ها نیز دست به دست شوند راه به جایی نبرد. با وجود آنکه حساب رسمی دفتر رهبر انقلاب با عنوان «رسانه‌نگار» نیز توییت فضائلی را بازنشر کرده بود، ایتایی‌ها و ویراستی‌ها ترجیح‌شان این بود برای توجیه برخی تندروی‌ها هرگونه نسبت ناروایی را به اعضای دفتر بدهند ولی فضای موجود را لایق تذکر ندانند و پنبه را محکم‌تر توی گوش‌شان فرو کنند.»
این حجم از هجمه علیه فضائلی در‌حالی بود که حساب رسمی دفتر رهبر انقلاب با عنوان «رسانه‌نگار» نیز توییت فضائلی را بازنشر کرده بود.
با بالا گرفتن انتقادات از فضائلی، توییتی قدیمی از او بازنشر شد که شائبه عقب‌نشینی او از ادعای «تذکر» را ایجاد کرد. فضائلی اما ساعتی بعد در همین زمینه تاکید کرد: «ساعاتی است توییت زیر به عنوان توییت جدید بنده و به عنوان عقب‌نشینی از توییت قبل در حال بازنشر است؛ ضمن تایید محتوای این توییت که مربوط به حدود 5/1 سال پیش است تاکید می‌کنم توییت دیروز به قوت خود باقی است.»
فضائلی سرشاخ با شریعتمداری
بعد از نشر توییت مهدی فضائلی، حسین شریعتمداری در یادداشتی در روزنامه کیهان نوشت: «رهبری سخنگو ندارد؛ شما از چه موضعی توییت کرده‌اید؟»
در یادداشت مدیرمسوول کیهان آمده است که بیت رهبری «سخنگو» ندارد و چنانچه تذکری ضرورت داشته باشد، مستقیما و با ذکر ماخذ «توسط آقایان گلپایگانی و حجازی» به اطلاع مخاطبان آن، اعم از مسوولان یا مردم می‌رسد. شریعتمداری تاکید کرده که «بیت رهبری» حتی از به کارگیری واژه «یک مقام آگاه» نیز به شدت پرهیز می‌کند. او همچنین خطاب به مهدی فضائلی نوشت که نظری که به رهبری «نسبت داده‌اید، خارج از روال یاد شده و از جانب شما، دور از انتظار بوده است.» مقاله تند شریعتمداری علیه فضائلی اما نقطه پایان کار نبود. روز گذشته مهدی فضائلی با انتشار شعری با دستخط رهبری که سروده خود ایشان بود و تاکید بر اینکه بخشی از این شعر در جلسات تصمیم‌گیری درباره عملیات وعده صادق قرائت شد، پیام روشنی برای شریعتمداری و منتقدان سرسخت خود در ایتا و خارج از ایتا فرستاد. پیامی که تلویحا می‌گوید «چه کسی» در «چه جایگاهی» قرار دارد.
سخنگوی غیررسمی نظام؟
مهدی فضائلی در یک دهه گذشته حضور پررنگی در توییتر در بیان مواضع و نکات مبهم مطرح شده در رسانه‌ها درباره دفتر آیت‌الله خامنه‌ای داشته است. وقتی فضائلی درباره رای رهبری، موضوع عملیات وعده صادق یا مواردی از قبیل «دستوران رهبری برای عفو» و «برنامه‌های سخنرانی رهبری» توییت زده و توضیحاتی ارایه می‌دهد هرگز هیچ چهره یا طیفی از اصولگرایان در این انتساب و صحت نقل قول و توضیح تشکیک نمی‌کنند، اما وقتی پای مواردی از قبیل حجاب و محمدجواد ظریف به میان بیاید به یک‌باره بخشی از اصولگرایان؛ از حسین شریعتمداری و کیهان تا رسایی و رجانیوز و جلیلیون علیه فضائلی می‌شورند و در میزان ارتباط و نسبت او با دفتر آیت‌الله خامنه‌ای مدعی تشکیک می‌شوند. فارغ از اینکه شریعتمداری در کیهان یا رسایی در مجلس یا بازماندگان دولت قبل و نیرو‌های پایداری در رجانیوز از این مساله خوششان بیاید یا خیر، اما به نظر می‌رسد فضائلی به عنوان سخنگوی غیررسمی تلقی می‌شود. حالا اگر به روایت فرهیختگان راست‌گرایان اصولگرا دایره‌شان را به اندازه‌ای تنگ کرده و دلسوزان نظام را به حدی خالص کرده‌اند که «مهدی فضائلی» هم از آن بیرون بیفتد، داستان دیگری است. داستانی که چند سالی از آغاز آن می‌گذرد و الگوریتم جدیدی در تقسیم‌بندی چهره‌های اصولگرا نشان می‌دهد. در این تقسیم‌بندی فضائلی هنوز آنقدر اصولگرا است که در مقابل روایت‌ها و رفتارهای چهره‌های دولت اصلاحات و سازندگی بایستد و آنقدر اصولگرا است که نخواهد سکان روایات در مورد تصمیمات حساس و بلندگوی اصولگرایان درباره موضوعات مهم دست نئواصولگرایان در جبهه پایداری یا نزدیکان سعید جلیلی بیفتد. البته در این مسیر ابایی از حسین شریعتمداری و ساکنان بی‌نام و نشان کانال‌های ایتا ندارد.