آقای دکتر علی خواجه دهی در سال 1326 در روستای گؤونری (گاوینه رود) از بخش ترکمن چای شهرستان میانه به دنیا آمد.
در سن هشت سالگی که برای شروع تحصیل رسمی پا به مدرسه گذاشت چون قبلاً کتاب آسمانی قرآن و کتاب گلستان سعدی را پیش پدر بزرگوارش فراگرفته بود، بجای کلاس اول به دلیل داشتن آمادگی کافی در کلاس سوم دبستان ثبت نام شد. تا سال دوم دبیرستان (کلاس هشتم) در شهر میانه ادامه تحصیل داد. بعد از آن راهی طهران شد و کلاسهای نهم و دهم را در دبیرستان پیرنیا و کلاسهای یازدهم و دوازدهم را در دبیرستان ادیب با کسب معدل بالای نوزده تمام کرد و دیپلم گرفت.
در کنکور سال 1344 شرکت کرد و رتبه ی چهارم دانشکده پزشکی دانشگاه تبریز و رتبه ی هفدهم دانشکده پزشکی دانشگاه طهران را بدست آورد.
تحصیل پزشکی با عشق خدمت به دردمندان را تا سال 1350 در دانشکده پزشکی دانشگاه طهران ادامه داد و بعد از آن دوره ی کارورزی را در شهر سراوان استان سیستان و بلوچستان (1351 تا 1356) آغاز کرد.
به مناسبت علاقمندی به مبانی زبان و ادب توانست ساعات فراغت را به وقت کشی نگذراند و چون در آن نواحی مفتیانی بودند مانند مولوی شهداد سراوانی که تحصیلات خود را در دانشگاه الازهر مصر دیده بودند ، پیش آنها به آموختن زبان عربی متنی پرداخت و دلبستگی خاص به خواندن متون پیشینه و اساسی عربی چون ألاغانی(الاغانی ابوالفرج اصفهانی - وفات 356 ه.ق.) و عِقدالفرید (عقدالفرید ابن عبدربّه - وفات 328 ه.ق.) و اقران آنها پیدا کرد.
بعد از اتمام دوران کارورزی، دل به ماندن در طهران نسپرد و به زادبوم خود، میانه - که در پا دامن کوه نامور بزغوش که همسایه حیدرباباست - همانجا که استاد شهریار منظومه مشهورش با نام آن آغاز می شود، آمد تا به درد بیماران این کرانه ها و کوه پایه ها برسد.
طی سالهای 1364 تا 1369 برای آشنا شدن با روش پزشکان اروپایی به سرزمین دلاویز اتریش رفت و در دانشگاه وین و بیمارستانهای آن شهر بی مانند، تجربه ها اندوخت و با کسب تخصص بیماریهای کودکان به وطن باز آمد. علت طولانی شدن این دوره به خاطر علاقه ی آقای دکتر به حضور در وطن برای شرکت داوطلبانه در جبهه های نبرد حق علیه باطل و اشتغال برای تأمین شهریه دانشگاه بود که باعث شد حدود شش سال بطول انجامد.
آقای دکتر خواجه دهی در زمان حضور در شهر میانه نیز مطالعه و تحقیق در زبان و ادبیات را ادامه داده و در نزد علامه حاج سید هاشم قـُرشی به آموختن زبان عربی پرداخته و شش کتاب عربی را در حضور ایشان تمام کرد.
ایشان گذشته از مقام دانشوری و طبابت، ادیبی بارع اند و در زبان عربی نیز بسیار توانا، کمتر کتاب ادبی هست که ندیده اند و نخوانده اند و در سالهای اخیر موفق به کسب کارشناسی زبان و ادبیات فارسی شده و علاقمند به ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد این رشته هستند.
به تازگی فرزند ایشان برای ادامه تحصیل و کسب تجربه عازم کشور آمریکا شده اند و جالب است بدانیم که شرط موافقت ایشان برای اینکار و تامین هزینه های تحصیل ، بازگشت فرزندشان به وطن برای خدمت به هم میهنان بوده است.
توجه : اگر ناهماهنگی در جملات بالا دیده شود به علت نیاز به استفاده از چند منبع متفاوت بود تا بیوگرافی کاملی ارائه شود.
منابع مورد استفاده :
1- مقدمه استاد ایرج افشار بر کتاب رساله بیماری قند (ترجمه دکتر علی خواجه دهی)
2- مقدمه علی اصغر حلبی بر کتاب رساله بیماری قند (ترجمه دکتر علی خواجه دهی)
2- گفتگوی نویسنده مطلب با دکتر خواجه دهی.
* * * *
خبر زیر را چند روز قبل در وب سایت میانالی استفاده کرده بودم که در واقع این خبر منجر به تهیه بیوگرافی ارائه شده در بالا گردید.
دکتر علی خواجه دهی و کتاب جدید شان
کتاب رساله بیماری قند اثری به زبان عربی تالیف عبدالطیف بغدادی دانشمند قرن ششم و هفتم هجریست که به تازگی توسط دکتر علی خواجه دهی پزشک متخصص کودکان در شهرستان میانه به درخواست دکتر غلامرضا بنابی رئیس مرکز دیابت کالیفرنیا ، با استفاده از اصل کتاب به زبان عربی و ترجمه ی آلمانی این کتاب، به فارسی برگردانده شده است.
دکتر خواجه دهی کتاب را به ارواح طیبه اساتید فقیدشان ، مولوی شهداد سراوانی و علامه حاج سید هاشم قـُرشی تقدیم کرده اند و از راهنمائیهای اساتید جناب آقای ایرج افشار و جناب آقای دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی تشکر نموده اند.
کتاب : رساله بیماری قند
مولف : عبدالطیف بغدادی دانشمند قرن ششم و هفتم هجری
ترجمه : دکتر علی خواجه دهی پزشک متخصص کودکان در شهرستان میانه
ناشر : انتشارات ستوده (تبریز)
چاپ اول 1389
112 صفحه
در زیر تصاویری از جلد کتاب قرار داده شده است.
مختاری : از آقای دکتر بخاطر لطفی که به من کردند و اطلاعاتشان را در اختیارم قرار دادند برای انتشار، تشکر می کنم امیدوارم با معرفی بزرگانی مانند ایشان الگوهای مناسبی برای نسل جوان در راه کسب علم و ادب معرفی کنیم.