بزرگترین سرمایه مترجمان زمان است و شاید افزایش سرعت ترجمه راهی برای بهره بردن بیشتر از این سرمایه باشد. شاید زمانی که بنجامین فرانکلین، سیاستمدار و نظریهپرداز معروف، نظریه «زمان پول است» را مطرح کرد، کمتر کسی به روشهای افزایش سرعت ترجمه میاندیشید. در حال حاضر قیمت ترجمه فوری نسبت به ترجمه در زمان عادی بسیار بیشتر است. اما ترجمه کردن سریعتر به هیچ عنوان نباید به معنی کاستن از کیفیت کار باشد. برای آنکه بتوانیم سرعت ترجمهمان را ارتقا دهیم، لازم است اصولی را رعایت کنیم. با یادگیری این اصول ممکن است به این نتیجه برسیم که مهارتهایی را در خودمان تقویت کنیم. پس با ما همراه باشید تا این اصول و مهارتها را مرور کنیم.
منظورمان از افزایش سرعت ترجمه چیست؟
روشهای افزایش سرعت ترجمه قطعاً با تکیه بر حفظ کیفیت و رعایت اصول فنی ترجمه، توصیه میشوند. اما باید دید علت اصلی کند شدن فرآیند ترجمه چیست. با این دیدگاه، منظور از روشهای افزایش سرعت، یافتن راهکارهایی برای از بین بردن عوامل کاهنده سرعت ترجمه است. بنابراین، روشهای افزایش سرعت بر چگونگی مدیریت کردن مؤثرتر عوامل دخیل در فرآیند ترجمه تأکید دارند. بهطور کلی، عوامل کاهنده سرعت ترجمه را در دو دسته جداگانه میتوانیم بررسی کنیم.
- عوامل بیرونی و خارج از کنترل مترجمان: این کاهندگان سرعت ترجمه تمامی شرایطی هستند که خارج از اختیار مترجم، بر فرآیند ترجمه تأثیر میگذارند. عواملی نظیر: نامنظم یا ناخوانا بودن مطلب جهت ترجمه، خاص بودن زبان ترجمه طوریکه برای آن مترجم خاصی احتیاج باشد، عدم ارائه مدارک از سوی کارفرما و حوادث قهری.
- عوامل درونی و قابل بهبود توسط مترجمان: این عوامل بهوسیله مترجم قابل کنترل هستند. در حقیقت، روشهای افزایش سرعت ترجمه نیز عمدتاً بر رفع این عوامل تأکید میکنند. مواردی نظیر: نیاز به توسعه فردی مترجم، انتخاب درست موضوع ترجمه، بهبود شرایط فیزیکی ترجمه و توسعه مهارتهای مدیریت زمان و استرس.
معرفی روشهای افزایش سرعت ترجمه
تخصص در فن و موضوع ترجمه: تبحر داشتن در ترجمه بهنوعی به تمامی روشهای افزایش سرعت ترجمه مربوط است. اگر مترجم اصول ترجمه را نداند یا دانش کافی را درباره موضوع ترجمه نداشته باشد، در حین انجام دادن ترجمه، مجبور است به منابع مختلف رجوع کند. در چنین شرایطی، سرعت ترجمه بهشدت افت میکند؛ چراکه مترجم با ظهور هر واژه یا عبارت تخصصی در کار، باید به دنبال معنی صحیحش باشد. لذا مترجمان باید متون یا اسنادی را برای ترجمه بپذیرند که درباره موضوع آن تخصص کافی دارند.
توسعه واژگان: ممکن است ناآشنایی مترجمان با زبان مبدأ یا مقصد باعث کُندی انجام ترجمه شود. لذا یکی از اصولی که در افزایش سرعت تمرین میکنند، مرور سریع متن و مشخص کردن معانی کلمات ناآشنای آن است.
تقویت مهارت نوشتن: مهارت نوشتن به معنی توانایی بیان کردن جملات بهگونههای متفاوت است. برای این کار، باید مترادفها را بشناسید و بر قواعد دستور زبان مبدأ و بهویژه، مسلط باشید. برای افزایش سرعت ترجمه، نباید در جملات طولانی گم شوید، بلکه باید آنها را به قسمتهای کوچکتر و راحتتر تقسیم کنید.
استفاده از فناوری برای ترجمه: امروزه، کارفرمایان و مؤسسات ترجمه، استفاده کردن مترجم از فناوری را تیغی دولبه میدانند. اما به یاد داشته باشید چنانچه از امکانات فناورانهای نظیر نرمافزارهای مختلف، حافظههای ترجمه و نگارش بهصورت صحیح و اصولی کمک بگیرید، تأثیر بسیار مطلوبی بر افزایش سرعت ترجمهتان خواهند گذاشت.
توسعه مهارتهای مدیریت زمان: یکی از دلایل کندی کار ترجمه، آن است که مترجمان، مدیریت کردن صحیح زمان را یاد نگرفتهاند. چنانچه زمان انجام دادن ترجمه را بهدرستی در بین سایر کارهایتان و بهطور روزانه مشخص کنید و به آن پایبند باشید مشکلی در تحویل پروژه نخواهید داشت.
از بین بردن عوامل مخلّ محیطی: صندلی شکسته، کامپیوتر کُند، فرهنگ لغتی که بسیاری از واژگان جدید را در خودش ندارد، سر و صدای آزاردهنده، دما و نور نامناسب محیط و حتی کار کردن در مواقعی از روز که کمترین بازدهی را دارید، از مهمترین دلایل کاهش سرعت ترجمه هستند.
تمامی روشهای افزایش سرعت ترجمه از معادلهای ساده پیروی میکنند: «خروجی (تعداد کلمات ترجمه شده توسط مترجم) تقسیم بر ورودی (زمان ترجمه) برابر است با بهرهوری ترجمه». بنابراین، با پرداختن به هر عاملی که باعث شود کلمات بیشتری را در زمان مشخصی ترجمه کنید، به روش خلاقانهای برای افزایش سرعت ترجمه دست یافتهاید. مترجمان برای افزایش سرعت ترجمه لازم است به شرایط فیزیکی، روانی و نقاط ضعف مهارتیشان تمرکز کنند. توجه کردن جدی به توسعه فردی در کنار بهکارگیری صحیح فناوری در کار، میتواند سرعت ترجمهتان را تا حد زیادی افزایش دهد.